Sigorta eksperi yazılım işlem kayıtlarına bakacak

Otonom araç teknolojileri tüm dünyada ulaşım sistemlerini kökten değiştirmeye hazırlanırken, bu dönüşümle birlikte en çok tartışılan konulardan biri de olası kazalarda sorumluluğun kimde olacağı meselesi.

Konuya ilişkin değerlendirmelerde bulunan Girişimci İş İnsanları ve Profesyonel Yöneticiler Topluluğu ( GİAT ) Genel Başkanı ve Kamu Politikası Uzmanı Mustafa Kazım Alpay, bu teknolojik dönüşümün sadece mühendislik açısından değil, hukuki, etik ve idari boyutlarıyla da ele alınması gerektiğini vurguladı.

Üreticiler etik ve hukuki sorumlulukla hareket etmeli

“Bugün otonom araçların karıştığı kazalarda kimin sorumlu tutulacağı konusunda net bir hukuki çerçeve bulunmuyor” diyen Alpay, açıklamasını şöyle sürdürdü: “Otonom sistemlerin karar mekanizması insandan bağımsız çalışıyor ve bu nedenle ‘kusur’ kavramının yeniden tanımlanması gerekiyor. Bir yazılım hatası nedeniyle meydana gelen kazada sürücüyü suçlamak mümkün değildir. Bu durumda sorumluluk, büyük oranda aracı tasarlayan, üreten veya yazılımı geliştiren taraflarda yoğunlaşacaktır. Dolayısıyla üreticiler, sadece güvenlik testleriyle değil, etik ve hukuki sorumluluk bilinciyle de hareket etmek zorundadır.”

Eksper kazada lastik izine aramayacak

Bu belirsizliklerin sadece bireyleri değil, sigorta sistemlerini de etkilediğini belirten Alpay, “Gelecekte sigorta şirketleri, klasik sürücü hatalarına göre değil, sistemsel arızalar veya yazılım hatalarına göre poliçe hazırlamak zorunda kalacak. Bu durum, mevcut sigorta anlayışının da değişmesine neden olacak. Yani bir kaza olduğunda sigorta eksperi artık fren izine değil, yazılımın olay anındaki işlem kayıtlarına bakacak. Bu da tamamen yeni bir hukuk ve sigorta ekosisteminin oluşması anlamına geliyor” dedi.

‘Altyapı da otonom sisteme uygun olmalı’

“GİAT Sigortacılık Komitesi Üyelerimiz ile yakın zamanda bu konu üzerine bir toplantı yaparak çözüm önerilerimizi kamuoyu ile paylaşacağız” diyen Alpay, “Yerel yönetimlerin ve altyapı sağlayıcılarının da bu süreçte önemli bir rolü olacak. Akıllı şehir altyapılarının otonom sistemlerle uyumlu hale getirilmelidir. Otonom araçların güvenli bir şekilde çalışabilmesi için yol çizgilerinin, trafik işaretlerinin, dijital haritaların ve veri iletim altyapısının kusursuz olması gerekiyor. Eğer bu altyapı eksikse, yazılım ne kadar gelişmiş olursa olsun hata yapma olasılığı artar. Bu yüzden yerel yönetimler ve altyapı kurumları da bu zincirin bir parçası olarak sorumluluk üstlenmek durumundadır” ifadesini kullandı.